Eclips
Artikels
Een volledige zonsverduistering komt in onze contreien hoogst zelden voor. Wie erbij was in 1999 zal zich de magische sfeer herinneren, de onwerkelijke kleur van de wereld toen de maan voor de zon schoof. Zelf herinner ik me vooral dat het leek of de tijd even helemaal stilstond, en dat ik verbaasd zag hoe de sterren – die eerder door het zonlicht verborgen waren – plots zichtbaar waren aan het firmament.
Eclipsen en andere astronomische verschijnselen maakten door de eeuwen heen diepe indruk op de mensheid. Ze werden vaak gezien als een strijd tussen licht en donker, tussen chaos en orde, en uitgelegd als signalen uit de godenwereld of voortekenen van grote gebeurtenissen. In de Noorse mythologie werd een zonsverduistering toegeschreven aan de wolf Sköll, die de zonnegodin probeerde te verslinden. In de christelijke traditie viel volgens de evangeliën een mysterieuze duisternis over de aarde na de kruisiging van Jezus. Astronomische verschijnselen confronteren ons met de eindigheid van onze kennis en bij uitbreiding het menselijk bestaan, maar bieden tegelijk een bron van verwondering en inspiratie.
Die bijna sacrale sfeer van een eclips vormt het startpunt voor ons seizoensthema van 2025-2026. Wat gebeurt er wanneer de dominante lichtbron plots uitdooft? Wat verschijnt er uit de schaduw? En hoe zijn we zelf veranderd wanneer het licht terugkeert? Een eclips brengt een ogenblik van verwondering, van verstilling en introspectie. Van samenhorigheid. Het is een spel van contrasten dat evenzeer ontregelt als verbindt. Deze gedachten zitten als kronkelende rode draden verweven doorheen het hele seizoen.
Zo brengen we bijvoorbeeld werken van vrouwelijke componisten naar voren en zetten we hen in het welverdiende spotlicht. Dit seizoen bevrijdt het Antwerp Symphony Orchestra enkele operameesterwerken uit de duisternis van de orkestbak en onthult hun orkestrale pracht op het podium van de Koningin Elisabethzaal.
Muziek heeft, net als een eclips, de kracht om onze perceptie van tijd te doen stilstaan. Ze verlegt onze aandacht: niet naar wat we zien, maar naar wat we horen. Dat hoop ik ook dit seizoen samen met u te mogen beleven. Als residentieorkest van de Koningin Elisabethzaal blijft het Antwerp Symphony Orchestra trouw aan zijn missie om de concertbelevingen van het hoogste niveau te brengen. In onze Gouden zaal verwelkomen we dit seizoen opnieuw wereldvermaarde solisten, dirigenten en gastorkesten, maar ook nieuwe stemmen die op het punt staan om te schitteren. Tijdens de Happening in maart reflecteren we verder over dit thema, over de harmonie tussen licht en donker, en ontdekken we hoe het gehoor bij afwezigheid van licht intenser wordt.
Dat alles mogen we bovendien doen met een nieuwe artistieke bondgenoot. Met groot enthousiasme verwelkomen we Marc Albrecht als onze chef-dirigent vanaf seizoen 2026-2027. In het voorjaar van 2026 stelt hij zich al met twee verschillende concerten voor aan het Antwerpse publiek. Dit is een samenwerking waar ik alvast enorm naar uitkijk. Zijn visie en aanpak sluiten perfect aan bij het karakter van ons orkest, en dankzij zijn unieke werkwijze en rijke ervaring kunnen we samen nieuwe terreinen ontdekken.
Ik hoop van ganser harte dat dit seizoen u zal inspireren en verwonderen, en dat we samen vele eclipsen mogen beleven – kortstondige momenten waarop de wereld even stilstaat en wij ons (opnieuw) bewust worden van de grootsheid van het universum en de kracht van muziek.
Joost Maegerman
intendant Antwerp Symphony Orchestra