Orkest op tour

Hoe is het om op tournee te gaan met een orkest? Wat betekent dat voor de muzikanten? Hoe kijken ze ernaar uit, wat gebeurt er met de groepsdynamiek, en hoe voelt het om in steeds wisselende zalen te spelen? Trombonist Adrian Castro Capuz, onlangs teruggekeerd van een tournee door Slovenië, Oostenrijk en Duitsland, deelt zijn ervaringen in een blog.

Bij het woord 'tournee' denken we vaak aan de grote tournees van wereldberoemde artiesten zoals Taylor Swift, Beyoncé, Bruno Mars of Camila. Maar ook een orkest kan met zijn artistieke missie cultuur dichter bij mensen brengen. Zo speelt het Antwerp Symphony Orchestra regelmatig zijn wekelijkse programma niet alleen in zijn thuisbasis, de Koningin Elisabethzaal pal in het centrum van de stad, maar ook in verschillende steden in de regio. Concerten in steden als Gent, Brugge, Brussel, Hasselt en zelfs Amsterdam maken regelmatig deel uit van de agenda.

Optredens buiten de grenzen van de thuisstad Antwerpen hebben een dubbele functie. Enerzijds bieden ze mensen die niet naar Antwerpen kunnen reizen de kans om te genieten van het gevarieerde aanbod en de unieke projecten van het orkest. Anderzijds houden ze het orkest scherp door te spelen in zalen met verschillende akoestiek en technische vereisten. Dit draagt niet enkel bij aan de artistieke groei van het orkest, maar verstevigt ook de banden met andere concertzalen, wat waardevol is voor toekomstige samenwerkingen.

Zeer recent was het orkest nog op tournee in Slovenië, Oostenrijk en Duitsland. Daar hadden we de eer om in gerenommeerde zalen, als het Festspielhaus in Salzburg en de Herkulessaal in München, te spelen.

Het werk van een orkest

Een orkest vormt bij uitstek een sociale omgeving waarin intensieve fysieke en mentale inspanning samenkomen. Net daardoor is het een plek waar de grens tussen persoonlijke en professionele ervaringen soms vervaagt. 

De combinatie van hoge eisen die een veeleisende baan met zich meebrengt, de beperkte beslissingsvrijheid van de orkestmusicus en de psychosociale druk binnen het orkest kan echter bijdragen aan persoonlijk ongemak en gezondheidsproblemen.

Werken in een orkest stelt niet alleen hoge fysieke, maar ook emotionele eisen. Deze eisen komen bovenop onze individuele eigenschappen, de manier waarop we met uitdagingen omgaan, en de alledaagse problemen die zich in ons leven voordoen. Het is belangrijk om deze factoren niet te negeren, omdat ze een aanzienlijke impact kunnen hebben op het welzijn van de musici.

De tournee

Een tournee biedt de unieke kans om samen als team tijd te besteden die je normaal gesproken niet hebt. Het is een bijna utopische werksituatie waarin de levens en dagelijkse routines van de muzikanten drastisch veranderen. Belangrijke verplichtingen zoals de zorg voor kinderen, huishoudelijke taken, studies en andere verantwoordelijkheden schuiven voor even naar de achtergrond. Op tournee zijn het vaak de families van de deelnemers die deze taken op zich nemen tijdens de afwezigheid van hun dierbaren. 

Deze bijzondere dynamiek benadrukt de intensiteit en het collectieve karakter van het leven tijdens op tour, maar ook de cruciale rol van de achterban die deze tijdelijke afwezigheid mogelijk maakt.

Dankzij een zorgvuldige planning door het kantoorteam hoeven muzikanten zich alleen maar zorgen te maken over hun werk, hun conditie en hun voeding. Ook dat kan een uitdaging zijn.

Persoonlijke behoeften tijdens een tour

Een tour biedt tijd om samen te zijn met collega's, ook buiten de context van repetities of concerten. Momenten zoals gezamenlijke maaltijden, busreizen of stadsbezoeken creëren een andere dynamiek waarin je elkaar op een ontspannen manier beter leert kennen.  

Dit informele samenzijn maakt het mogelijk om te praten met collega’s met wie je in het dagelijkse werkritme misschien minder contact hebt. Je leert meer over hun persoonlijke situatie, ontdekt nieuwe aspecten van hun leven en kunt genieten van de gezelschap van mensen die je normaal misschien niet zo goed kent. Toch brengt deze intensieve interactie ook uitdagingen met zich mee, zoals sociale of emotionele vermoeidheid.  

#ASOonTour: Het Antwerp Symphony Orchestra op tour in Salzburg

Afhankelijk van je persoonlijkheid kan een tour een behoorlijke uitdaging zijn. Denk bijvoorbeeld aan een week vol teambuilding activiteiten voor iemand die introvert is en waarde hecht aan rust en afzondering.  

Om hier goed mee om te gaan, is zelfkennis belangrijk. Je moet weten hoe je de balans kunt vinden tussen sociale momenten en tijd voor jezelf. Dit geldt niet alleen voor sociale interactie, maar ook voor fysieke behoeften zoals voldoende voeding, beweging en rust. Het aanpassen van je routines is essentieel om je werk goed te kunnen doen in een dagritme dat mijlenver afstaat van je dagdagelijkse leven.  

Een tour kan daarmee niet alleen een professionele uitdaging zijn, maar kan ook het orkest enorm verrijken door persoonlijk te groeien en nieuwe manieren van samenwerken en samenleven te ontdekken.