Jaarverslag 2023: Productie

Symfonische canon

In 2023 voerden de musici van het Antwerp Symphony Orchestra verschillende hoogtepunten uit de symfonische canon op, onder leiding van eigen dirigenten, gerenommeerde gastdirigenten en solisten van wereldtop. Samen met chef-dirigent Elim Chan specialiseerde het orkest zich verder in het Russische repertoire, met onder meer Rachmaninovs Tweede symfonie en Tsjajkovski’s Variaties op een rococothema (februari 2023, in Antwerpen en op Spaanse tournee), Stravinski’s De Vuurvogel (augustus en september, in Antwerpen en Amsterdam) en Tsjajkovski’s Vierde symfonie (december 2023, in Antwerpen en Dortmund).

Ook de grote symfonieën van Gustav Mahler stonden verschillende keren op het programma in de Koningin Elisabethzaal. Onder leiding van Eliahu Inbal bracht het Antwerp Symphony Orchestra de Zevende (20.01.2023) en met Jaap van Zweden op de bok weerklonk op 27.10.2023 de magistrale Zesde.

Als dirigent emeritus leidt Jaap het orkest het orkest twee maal per seizoen in het grote symfonische repertoire; zo stonden in 2023 ook nog Sjostakovitsj’ Zevende symfonie en Beethovens Zevende symfonie op het programma (in Antwerpen en Heerlen). Eredirigent Philippe Herreweghe dirigeerde het Requiem van Verdi (april 2023, in Antwerpen, Gent en Brussel).

Vlaams muzikaal erfgoed

Als Vlaams symfonisch orkest en erkende Kunstinstelling van de Vlaamse Gemeenschap is het Antwerp Symphony Orchestra een trotse ambassadeur van de Vlaamse muziek. Door opnames, concerten en compositieopdrachten aan Vlaamse componisten werkt het orkest actief mee aan de bewaring, uitbreiding en ontsluiting van ons waardevol muzikaal erfgoed. In 2023 zette het Antwerp Symphony Orchestra tijdens zijn concerten een mix van muzikaal erfgoed en nieuwe creaties van componisten van bij ons op het programma, met werken van Joseph Ryelandt, Kris Defoort en Joseph Jongen. 

Hedendaags repertoire en creaties

Het Antwerp Symphony Orchestra houdt klassieke muziek – in de breedste zin van het woord – springlevend. We bewijzen niet alleen eer aan de grote meesterwerken uit de geschiedenis, we zijn ook de drijvende kracht achter nieuwe composities zodat het orkestrepertoire rijker wordt en talentvolle componisten de kans krijgen om met hun creaties naar buiten te treden.

Chef-dirigent Elim Chan bracht het door Antwerp Symphony bestelde klarinetconcerto Weathered van Anna Clyne in Belgische première. Niemand minder dan Martin Fröst tekende present voor de virtuoze solopartij. Kevin John Edusei dirigeerde de Belgische première van Samy Moussa’s Elysium. Ook John Adams’ spraakmakende Scheherazade.2 klonk voor het eerst in België, uitgevoerd door violiste Leila Josefowicz, aan wie het werk is opgedragen. Voor Skrjabins spannende Prométhée, Le poème du feu liet Antwerp Symphony bovendien een nieuwe lichtscenografie ontwerpen.

Ook composities van eigen bodem worden volop gevraagd en ondersteund door Antwerp Symphony: zo presenteerde Kris Defoort in 2023 zijn Four Night Preludes, een spannende en karaktervolle suite die zijn bijzondere oeuvre omspant. Voor jong aanstormend talent werd bovendien een nieuwe editie van SoundMine georganiseerd, een tweejaarlijkse workshop die uitmondt in de creatie van enkele gloednieuwe werken. ​​Daarnaast zag Prélude à une nuit américaine van de Nederlandse componiste Mathilde Wantenaar zijn Belgische premiere.

Tot slot brengt het Antwerp Symphony Orchestra regelmatig cross-overconcerten, waarbij hedendaags repertoire met symfonisch orkest gemengd wordt. In 2023 mochten we zo levende jazzlegende Avishai Cohen verwelkomen, die met zijn trio naar Antwerpen afzakte voor een symfonisch programma. Het resultaat was een onweerstaanbare avond jazz op orkestrale schaal.

Barokke hoogtepunten

Naar jaarlijkse traditie speelde het Antwerp Symphony Orchestra een barokprogramma tijdens het kerstconcert in de Sint-Carolus Borromeuskerk, dit jaar met muziek van Zelenka, Bach en Rameau. Ook Bachs Johannespassie en Goldbergvariaties stonden in 2023 op het programma.

In de reeks met internationale gastorkesten mochten we bovendien het Thomanerchor Leipzig verwelkomen (het koor waar Johann Sebastian Bach zelf nog Thomaskantor was). Het knapenkoor bracht samen met het Gewandhausorchester het Weihnachtsoratorium van Bach.

Vlaams cultureel ambassadeur

Als erkende Vlaamse Kunstinstelling bespeelt het Antwerp Symphony Orchestra de belangrijkste podia van Vlaanderen, en is het ook een Vlaams cultureel ambassadeur in het buitenland.

• 83x concerten in Vlaanderen in 2023
  54x Koningin Elisabethzaal, Antwerpen
  9x AMUZ, Antwerpen
  2x Sint-Carolus Borromeuskerk, Antwerpen
  2x Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, Antwerpen
  2x Sint-Jansplein, Antwerpen
  8x Muziekcentrum De Bijloke, Gent
  3x Paleis voor Schone Kunsten, Brussel
  2x Concertgebouw, Brugge
  1x CCHA, Hasselt

• 14x concerten in het buitenland 2023
  Nederland
  3x Het Concertgebouw, Amsterdam
  1x TivoliVredenburg, Utrecht
  1x Theater Heerlen, Heerlen
  1x Muziekgebouw Frits Philips, Eindhoven
  
  Frankrijk
  1x Le Nouveau Siècle, Rijsel
  
  Spanje
  1x Auditorio Nacional de Madrid
  1x Palau de la Música Catalana, Barcelona
  1x Palacio de Festivales, Santander
  1x Auditorio de Zaragoza
  
  Italië
  2x Chiesa San Francesco, Asciano
  
  Duitsland
  1x Konzerthaus Dortmund

Op tournee in Spanje

In februari vertrok het orkest op tournee naar Spanje, en verscheen daarbij in belangrijke concertzalen in Madrid, Barcelona, Santander en Zaragoza. Het orkest stond daar onder leiding van chef-dirigent Elim Chan en verkeerde in het goede gezelschap van topcellist Pablo Ferrández.

• Di 21.02.2023 – 19:30
  Madrid, Auditorio Nacional de Música
• Wo 22.02.2023 – 20:00
  Zaragoza, Auditorio de Zaragoza
• Do 23.02.2023 – 20:00
  Barcelona, Palau de la Música Catalan
• Vr 24.02.2023 – 19:30
  Santander, Palacio de Festivales de Cantabria

Seizoensdramaturgie

Elk seizoen werkt het Antwerp Symphony Orchestra een doelgerichte programmatie uit rond een seizoensthema. In 2022-2023 was dat ‘Monument’ en stond in teken van het 125e feestjaar van onze residentie. 

Seizoen 2023-2024 kreeg de titel ‘Roeping’. Met dat uitgangspunt ging het orkest dit seizoen op zoek naar artiesten met een rijkdom aan talenten, die daarin elk hun werkelijke roeping hebben gezocht en gevonden. Dirigent-emeritus Jaap van Zweden begon zijn carrière als gevierde vioolsolist. En eredirigent Philippe Herreweghe is ooit afgestudeerd als psychiater. Ook de drie focusartiesten, die elk trimester centraal staan in ons seizoensprogramma, zijn daar elk op hun eigen manier klinkende voorbeelden van, omdat ieder van hen artistieke uitingsvormen combineert over disciplines heen.

Seizoenshappening: Synesthesie

Eén van de meest unieke samenwerkingen van 2023 was de eerste seizoenshappening Prometheus. Met de rode draad ‘Synesthesie’ onderzocht Antwerp Symphony een avond lang hoe verschillende kunstvormen kunnen samenkomen. Voor de uitvoering van Skrjabins Prométhée (le poème du feu) kreeg lichtkunstenaar Antoine Goldschmidt de opdracht voor de creatie van een gloednieuwe lichtchoreografie. Voorafgaand kon het publiek zich verdiepen tijdens het symposium, waar verschillende sprekers in het werk, de scenografie en het fenomeen van synesthesie doken.

Om middernacht sloten we de happening af met een Mindfulnessconcert. In deze sessie met oefeningen in mindfulness en natuurlijk zijn eigen pianospel maakt Nicolas Namoradze, pianist en neuropsycholoog, je bewust van hoe je muziek kan beleven op een fundamenteel niveau. De muziekstukken werden afgewisseld met gesprekken en geleide meditaties.

Samenwerkingen

Doorheen het jaar werkt Antwerp Symphony samen met verschillende artistieke partners. Antwerp Symphony is de behoeder van het totale aanbod aan klassieke programmering in de Elisabethzaal en produceerde en presenteerde in 2023 in samenwerking met De Singel en Cofena een concertreeks met internationale toporkesten. Voor de KIDconcerten en het theaterconcert werd er in 2023 samengewerkt met theatergezelschappen Lazarus en de Roovers.

Met het Collegium Vocale Gent wordt elk seizoen minstens een gezamenlijke productie uitgevoerd. Voor andere producties met koor wordt samengewerkt met Vlaamse en internationale professionele en semiprofessionele koren, zoals het Vlaams Radio Koor of het Koor en Kinderkoor van Opera Ballet Vlaanderen.

De jeugdorkestenwerking en in het bijzonder het Youth Orchestra Flanders is een samenwerkingsproject met Brussels Philharmonic, Opera Ballet Vlaanderen en Antwerp Symphony, gesteund door De Singel, Flagey en het Concertgebouw Brugge. Daarnaast overziet Antwerp Symphony in samenwerking met Amaj Jong Symfonisch elk seizoen twee projecten met het Antwerps Jeugdorkest, in de eigen Koningin Elisabethzaal, waarvoor intensief wordt samengewerkt met de Antwerpse hogescholen en universiteit.

Op vlak van onderzoek en ontsluiting van Vlaams muzikaal erfgoed werkt Antwerp Symphony structureel samen met het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek. Voor het hedendaagse Vlaamse repertoire werkt Antwerp Symphony samen met Matrix [Centrum voor Nieuwe Muziek].

Europalia: Georgië

Om de twee jaar brengt europalia een veelzijdig artistiek programma rond een land of een thema. Vier maanden lang, in België en omstreken, presenteren europalia en haar rijk netwerk aan culturele partners een biënnale met tientallen artistieke en socioculturele projecten die beeldende kunst, theater, dans, performance, film, muziek, literatuur en debat samenbrengt en de uitwisseling van ideeën stimuleert.

In 2023 wijdde europalia een kunstenfestival aan Georgië. Deze editie vertrok van de fascinerende Georgische cultuur en de artistieke scènes van zowel de bruisende hoofdstad Tbilisi als die van minder gekende steden en regio’s. Tussen 4 oktober 2023 en 14 januari 2024 liep in heel België een rijkgevuld programma met tentoonstellingen, performances, concerten, film-, dans- en theatervoorstellingen en literatuur. Antwerp Symphony Orchestra was gastheer voor twee van de concerten in de programmering, meteen ook twee van de grootste events in het volledige festival. 

Terug naar het overzicht